Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển của trẻ. Do đó, để đảm bảo chất lượng sữa mẹ giúp trẻ tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh, người mẹ cần cung cấp đủ chất dinh dưỡng từ các thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. Vậy ăn gì lợi sữa sau sinh?, đâu là những thực phẩm lợi sữa sau sinh mổ? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho người đọc về 1 số thực phẩm lợi sữa sau sinh và cách chế biến 1 số món ăn đơn giản, dễ thực hiện giúp lợi sữa và cải thiện sức khỏe của mẹ sau sinh.
Mục lục
1. Tác động của ngũ cốc lên quá trình bài tiết sữa mẹ
Prolactin là 1 hormone do thùy trước tuyến yên tiết ra, có tác dụng chủ yếu là kích thích tuyến vú tiết sữa. Ngũ cốc có chứa nhiều estrogen thực vật, β-glucan có khả năng kích thích thùy trước tuyến yên tăng sản xuất hormone prolactin để thúc đẩy tuyến vú tăng tiết sữa, giúp sữa mẹ dồi dào hơn để cung cấp cho trẻ.
Ngũ cốc có tác động tốt lên quá trình bài tiết sữa mẹ như vậy nên chúng được khuyên nên thêm vào các bữa ăn hàng ngày cho mẹ sau sinh để kích thích tăng tiết sữa giúp trẻ được cung cấp đủ sữa mẹ để phát triển tốt hơn.
2. 10 loại ngũ cốc lợi sữa
2.1. Lúa mạch
Lúa mạch chứa hàm lượng lớn β-glucan kích thích thùy trước tuyến yên sản xuất hormone prolactin giúp tăng tiết sữa. Lúa mạch còn chứa hàm lượng chất xơ hòa tan cao làm chậm quá trình tiêu hóa, tạo cảm giác no lâu, giúp người mẹ giảm cân, lấy lại vóc dáng sau khi sinh.
2.2. Cao lương
Cao lương là loại hạt nhỏ, có hình tròn, màu trắng hoặc vàng, được trồng nhiều ở các nước Đông Nam Á. Hạt cao lương chứa chất xơ, chất đạm, khoáng chất và nhiều vitamin như B1, B2, B5, B6 cung cấp dinh dưỡng cho mẹ giúp tăng chất lượng sữa và nâng cao sức khỏe tim mạch, cải thiện tiêu hóa cho mẹ sau sinh
2.3. Hạt kê
Hạt kê được trồng ở nhiều nước châu Á, hạt kê chứa nhiều vitamin, khoáng chất cung cấp chất dinh dưỡng cho sữa mẹ, đồng thời giúp cho người mẹ phòng tránh được các tim mạch, tiêu hóa.
2.4. Yến mạch
Yến mạch là loại ngũ cốc được sử dụng ở nhiều nước do chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao. Yến mạch chứa estrogen thực vật, β-glucan kích thích tăng sản xuất prolactin làm tăng sản xuất sữa. Ngoài ra, yến mạch còn chứa lượng lớn chất xơ kích thích nhu động ruột tăng co bóp giúp cải thiện tình trạng táo bón ở phụ nữ sau sinh.
2.5. Ngô
Ngô chứa nhiều vitamin, chất đạm, chất xơ và khoáng chất thiết yếu bổ sung dinh dưỡng giúp tăng chất lượng sữa mẹ.
2.6. Gạo lứt
Cung cấp β-glucan giúp tăng sản xuất prolactin tại thùy trước tuyến yên làm tăng tiết sữa. Bên cạnh đó, gạo lứt còn chứa chất xơ, vitamin và khoáng chất giúp cải thiện hệ tiêu hóa và phòng tránh 1 số bệnh tim mạch, tiểu đường.
2.7. Óc chó
Chứa estrogen thực vật kích thích thùy trước tuyến yên tăng tạo hormone prolactin làm tăng lượng sữa tiết ra ở mẹ. Ngoài ra óc chó còn chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là omega 3 giúp tăng chất lượng sữa mẹ, có ích cho sự phát triển cơ thể và trí não của trẻ.
2.8. Nhóm họ đậu
Các loại đậu bên cạnh việc cung cấp estrogen thực vật giúp tăng tiết sữa, các loại đậu còn chứa hàm lượng lớn chất xơ, protein giúp cải thiện hệ tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân, lấy lại vóc dáng cho mẹ sau sinh.
2.9. Hạt chia
Thành phần của hạt chia chứa protein, chất xơ, chất béo, vitamin giúp tăng chất lượng sữa mẹ và cung cấp chất dinh dưỡng giúp mẹ phục hồi sức khỏe sau sinh. Bên cạnh đó, hạt chia còn chứa omega 3 có lợi cho việc phát triển trí tuệ của trẻ.
2.10. Hạnh nhân
Cung cấp estrogen thực vật sẽ kích thích tuyến yên tăng sản xuất prolactin giúp tăng tiết sữa. Hạnh nhân còn chứa các vitamin, protein và canxi giúp cải thiện sức khỏe xương của mẹ và sự phát triển cơ thể của trẻ.
Ngũ cốc là những thực phẩm lợi sữa cho mẹ sau sinh rất tốt do có chứa nhiều estrogen thực vật, β-glucan làm tăng sản xuất sữa. Bên cạnh đó chúng còn chứa nhiều vitamin, chất xơ và khoáng chất có lợi trong việc cải thiện sức khỏe của mẹ sau sinh và tăng dưỡng chất cho sữa mẹ giúp trẻ phát triển tốt hơn.
3. 6 loại dược liệu lợi sữa
3.1. Chè vằng
Tỳ vị là các cơ quan có chức năng tiêu hóa, vận chuyển thức ăn và hấp thu chất dinh dưỡng. Theo quan điểm Đông y, tỳ vị là nơi sinh ra sữa. Chè vằng có chứa glycosid có chức năng kiện tỳ vị, tức là kích thích tiêu hóa, giúp mẹ ăn ngon miệng hơn, hấp thu nhiều chất dinh dưỡng tốt hơn giúp tăng tiết sữa và chất lượng sữa của mẹ.
3.2. Đinh lăng
Oxytocin là hormone được sản xuất từ vùng dưới đồi ở thùy sau tuyến yên có tác dụng làm co các cơ trơn bao quanh các nang sữa giúp đẩy sữa ra ngoài. Lá và rễ cây đinh lăng có chứa alkaloid kích thích tuyến yên tăng tạo oxytocin giúp thông tắc sữa và tăng tiết sữa. Bên cạnh đó rễ và lá cây đinh lăng còn nhiều acid amin và vitamin như B1,B2,C… giúp bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cho sữa mẹ và cải thiện sức khỏe của mẹ sau sinh.
3.3. Bồ công anh
Lá bồ công anh chứa 1 số khoáng chất như sắt, magie, kali, mangan giúp ngăn ngừa tình trạng tắc sữa và giúp lợi sữa mẹ. Bên cạnh đó lá bồ công anh còn chứa canxi có lợi cho xương và các chất chống oxy hóa, vitamin tốt cho da và hệ tiêu hóa.
3.4. Rau má
Rau má cung cấp alkaloid, saponin, flavonols giúp tuyến yên tăng tạo hormone oxytocin làm tăng tiết sữa. Ngoài ra, rau má còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa giúp tăng chất lượng sữa, nâng cao sức khỏe cho mẹ và phòng tránh bệnh ung thư, tiêu hóa, tim mạch.
3.5. Cây ô rô
Cây ô rô có chứa các hợp chất như saponin, alkaloid kích thích vùng dưới đồi tăng tiết oxytocin để giải phóng sữa ra ngoài. Do đó, cây ô rô giúp tăng tiết sữa và thông sữa hiệu quả ở mẹ bị tắc sữa sau sinh.
3.6. Cỏ cà ri
Trong cỏ cà ri,đặc biệt là hạt có chứa galactogogues có khả năng kích thích tuyến yên tăng tiết prolactin giúp tăng lượng sữa mẹ. Ngoài ra cỏ cà ri còn chứa chất xơ, vitamin, nhiều khoáng chất thiết yếu giúp cải thiện tình trạng táo bón của mẹ đồng thời bổ sung thêm chất dinh dưỡng giúp tăng chất lượng sữa và nâng cao sức khỏe cho mẹ sau sinh.
Nhiều dược liệu hay gặp như chè vằng, đinh lăng, rau má… có chứa các dược chất giúp lợi sữa, tránh tình trạng tắc sữa và bổ sung chất dinh dưỡng cho mẹ. Vì vậy, sử dụng dược liệu làm tăng tiết sữa và tăng chất lượng sữa cũng được khuyến khích sử dụng cho mẹ sau sinh, đặc biệt là các bà mẹ mất sữa hay bị tắc sữa.
>> Xem thêm: 12+ mẹo kích sữa an toàn cho mẹ, sữa đặc về nhanh
4. 10 món ăn hàng đầu giúp mẹ lợi sữa
Bên cạnh việc sử dụng các loại dược liệu, ngũ cốc giúp lợi sữa thì những món ăn lợi sữa cũng là lựa chọn hàng đầu giúp mẹ có những bữa ăn phong phú hơn để cân bằng được chế độ dinh dưỡng sau sinh, đồng thời giúp tăng tiết sữa và chất lượng sữa.
4.1. Đu đủ hầm móng giò
Đu đủ có chứa nhiều vitamin như A,B,C,E và các chất khoáng bổ sung giúp tăng chất lượng sữa. Ngoài ra, đu đủ còn chứa chất xơ cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và các chất chống oxy hóa giúp phòng tránh các bệnh ung thu, nâng cao sức khỏe tim mạch cho mẹ sau sinh.
Chân giò cung cấp chất béo, chất đạm, vitamin A, B và khoáng chất thiết yếu như sắt, canxi, kali giúp tăng chất dinh dưỡng trong sữa mẹ, tăng sức khỏe xương và có tác dụng bổ máu cho mẹ sau sinh.
Đu đủ hầm móng giò không những là món ăn lợi sữa mà khi kết hợp đu đủ với móng giò còn giúp làm giảm lượng chất béo trong chân giò giúp hạn chế dư thừa chất béo và giúp mẹ ăn ngon miệng hơn, hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn.
4.2. Canh rau ngót thịt băm
Rau ngót là 1 loại rau lợi sữa do chứa các hợp chất sterols có tính chất estrogen làm tăng số lượng và kích thước ống dẫn sữa giúp tăng tiết sữa. Bên cạnh đó, lá rau ngót còn chứa nhiều khoáng chất, vitamin, chất béo, chất xơ giúp tăng chất dinh dưỡng cho sữa mẹ và cải thiện tình trạng táo bón của phụ nữ sau sinh.
Thịt lợn cung cấp phytoestrogen giúp tăng số lượng ống dẫn sữa làm tăng tiết sữa. Ngoài ra thịt lợn còn bổ sung thêm protein, chất đạm giúp hình thành lên các tế bào cũng như điều hòa hoạt động chức năng của cơ thể.
Canh rau ngót thịt băm là món ăn ít chất béo, dễ làm giúp lợi sữa và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho mẹ sau sinh.
4.3. Canh hoa thiên lý thịt băm
Như đã biết ở trên, thịt lợn chứa phytoestrogen giúp tăng lượng sữa tiết ra và nhiều chất dinh dưỡng giúp điều hòa hoạt động của cơ thể.
Hoa thiên lý chứa nhiều vitamin, khoáng chất giúp tăng chất lượng sữa. Bên cạnh đó, hoa thiên lý chứa chất xơ giúp cải thiện hệ tiêu hóa và duy trì sức khỏe tim mạch cho mẹ.
Canh hoa thiên lý thịt băm là món ăn lợi sữa cho mẹ sinh mổ đơn giản mà lại mang lại rất nhiều lợi ích trong việc cải thiện sữa mẹ và sức khỏe người mẹ sau sinh.
4.4. Bồ câu hầm ngải cứu
Ngải cứu là 1 trong những loại rau lợi sữa hay được dùng để chế biến món ăn cho phụ nữ sau sinh do có chứa flavonoid có tác dụng kích thích vùng dưới đồi tuyến yên tăng tạo oxytocin để đẩy sữa ra ngoài giúp tăng lượng sữa mẹ.
Thịt bồ câu có chứa nhiều khoáng chất như canxi, sắt, đồng và hàm lượng vitamin cao hơn nhiều loại thịt khác do đó giúp tăng chất lượng sữa mẹ, giúp trẻ hấp thu được nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Bồ câu hầm ngải cứu là món ăn không chỉ giúp lợi sữa mà còn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng giúp nâng cao sức khỏe của mẹ sau sinh.
4.5. Canh bí đỏ hầm xương
Canh bí đỏ hầm xương cung cấp rất nhiều protein góp phần hình thành lên các tế bào của cơ thể và điều hòa các hoạt động chức năng . Canh bí đỏ hầm xương cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe xương, cải thiện hệ tim mạch giúp ổn định huyết áp và tránh 1 số bệnh tim mạch nguy hiểm.
4.6. Gà ác tần thuốc bắc
Thịt gà ác chứa nhiều chất đạm, ít chất béo, nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là hàm lượng sắt cao giúp bổ sung các chất dinh dưỡng và tăng tạo hồng cầu để bổ sung máu cho cơ thể người mẹ, đặc biệt là mẹ bị mất máu nhiều khi sinh.
Thuốc bắc hầm cùng thịt gà ác thường được kết hợp nhiều vị thuốc có lợi cho hệ tiêu hóa và sữa mẹ.
Gà ác tần thuốc bắc giúp mẹ sau sinh hấp thu các chất dinh dưỡng tốt hơn vào sữa mẹ và bản thân người mẹ, bổ sung được máu cho cơ thể để phục hồi được sức khỏe sau sinh.
4.7. Cháo hạt sen
Cháo hạt sen là món ăn đơn giản, dễ làm, dễ ăn nhưng là 1 món ăn lợi sữa rất tốt cho mẹ sau sinh do chứa lượng lớn estrogen thực vật kích thích thùy trước tuyến yên tăng sản xuất prolactin giúp tăng tiết sữa. Bên cạnh đó, cháo hạt sen cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp cải thiện và phòng tránh 1 số bệnh tim mạch, tiêu hóa và tiểu đường.
4.8. Cháo thịt bò băm nhỏ
Sắt đóng vai trò quan trọng giúp xây dựng các tế bào hồng cầu khỏe mạnh, tạo nên hemoglobin vận chuyển oxy đến các mô và tổng hợp các chất dẫn truyền thần kinh giúp ta có một hệ tiêu hóa tốt, khỏe mạnh và tinh thần thoải mái. Cháo thịt bò giúp bổ sung sắt cho cơ thể giúp các cơ quan hoạt động tốt hơn, bổ sung được nhiều chất dinh dưỡng hơn cho sữa mẹ và cải thiện tâm trạng của mẹ sau sinh. Cháo thịt bò băm nhỏ cũng chứa hàm lượng lớn chất đạm cung cấp năng lượng và cải thiện hệ miễn dịch cho mẹ.
4.9. Cháo cá chép
Cháo cá chép giúp kiện tỳ vị, tức là cải thiện các vấn đề về đường tiêu hóa giúp tỳ vị khỏe mạnh và hoạt động tốt hơn, do đó cháo cá chép giúp kích thích tăng sản xuất sữa. Ngoài ra, cháo cá chép còn chứa nhiều nhiều vitamin, chất khoáng, đặc biệt hàm lượng chất béo thấp giúp bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cho mẹ và hỗ trợ tiêu hóa, giảm cân hiệu quả cho mẹ sau sinh.
4.10. Cháo cá hồi
Cháo cá hồi rất giàu khoáng chất và vitamin như A, C, B6, B12 giúp tăng chất lượng sữa mẹ, cải thiện hệ tiêu hóa và miễn dịch của mẹ. Bên cạnh đó, cháo cá hồi còn có nhiều chất béo có lợi là DHA có vai trò quan trọng trong việc phát triển trí não của trẻ và giảm tình trạng trầm cảm sau sinh của mẹ.
Chế độ dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày góp phần quan trọng giúp tăng tiết sữa và chất lượng sữa mẹ, đồng thời giúp người mẹ hấp thu được nhiều chất dinh dưỡng hơn từ các món ăn lợi sữa khác nhau, từ đó người mẹ sẽ có một sức khỏe và tinh thần tốt hơn.
>> Xem thêm: 7 nguyên tắc bảo quản sữa mẹ đúng cách
5. Tổng kết
Thực phẩm lợi sữa cho mẹ sau sinh vô cùng phong phú và đa dạng, chúng làm dồi dào thêm lượng sữa mẹ, tăng chất lượng sữa giúp trẻ hấp thu được nhiều dưỡng chất hơn. Không những thế, những thức ăn lợi sữa còn chứa nhiều các chất dinh dưỡng quan trọng giúp phục hồi và nâng cao sức khỏe mẹ sau sinh.
Do đó, cần lựa chọn các thực phẩm lợi sữa an toàn, bảo đảm để mang lại lợi ích tốt nhất cho mẹ và trẻ. Mong rằng bài viết trên đây sẽ giúp người đọc giải đáp được câu hỏi ăn gì lợi sữa ? và cách lựa chọn, chế biến những thực phẩm lợi sữa hợp lý sữa để bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ và trẻ thông qua sữa mẹ.
Mọi chi tiết thắc mắc liên hệ HOTLINE 1900 9482 hoặc 0967 629 482.
