Kích sữa là biện pháp giúp kích thích và đảm bảo lượng sữa mẹ cho con, đồng thời tránh các tình trạng như tắc tia sữa, ngăn ngừa nhiễm khuẩn cho mẹ. Vậy làm thế nào sữa đặc về nhanh và an toàn cho mẹ. Đây chính là nỗi lo của nhiều mẹ khi thiếu sữa cho con. Thấu hiểu điều đó, bài viết dưới đây sẽ mách mẹ 7+ mẹo kích sữa an toàn và hiệu quả nhất.
Mục lục
1. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu sữa, mất sữa mẹ
Mẹ thiếu sữa, không đủ sữa cho con bú do rất nhiều nguyên nhân gây ra như:
- Lo lắng, căng thẳng sau khi sinh hoặc thức đêm chăm sóc trẻ, mẹ dễ rơi vào tình trạng trầm cảm sau khi sinh khiến cho sữa bị tắc lại, không được lưu thông nên ra ít sữa.
- Mắc một số bệnh lý như: hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), huyết áp cao khi mang thai, đái tháo đường,…nên cản trở khả năng sản xuất sữa mẹ.
- Dùng thuốc: mẹ dùng các loại thuốc chứa pseudoephedrine để chữa viêm xoang và dị ứng hay các thuốc tránh thai kết hợp (estrogen và progestin),… có thể làm sản xuất sữa mẹ.
- Hút thuốc lá, sử dụng rượu
- Từng phẫu thuật ngực: mẹ phẫu thuật làm nhỏ ngực, cắt bỏ u nang,…nên không đủ các mô tuyến vú, làm hỏng các dây thần kinh nối với sữa mẹ dẫn tới việc sản xuất sữa bị hạn chế.
Đó là các nguyên nhân khiến việc sản xuất sữa mẹ ít đi, sữa mẹ không về nhanh. Từ các nguyên nhân này mẹ có thể hạn chế việc sử dụng thuốc, hút thuốc, uống rượu, bớt căng thẳng lo lắng,…Khi mẹ ít sữa, mẹ cần có các biện pháp để kích sữa đúng cách để sữa về nhanh.
2. Cách kích sữa về nhiều, an toàn
Trẻ còi cọc, mãi không chịu lớn phần lớn do mẹ ít sữa, tắc tia sữa. Do vậy, mẹ nên áp dụng các cách kích sữa dưới đây để sữa đặc về nhanh:
2.1. Kích sữa cho mẹ bằng cách massage ngực
Massage ngực là một cách kích thích vú để tạo ra sữa nhiều hơn. Đồng thời massage ngực giúp lưu thông máu, mẹ sẽ cảm thấy thoải mái, thư giãn không bị căng tức vùng ngực. Trước khi massage mẹ nên đắp khăn ấm để có hiệu quả tốt hơn.
Các động tác để massage ngực như:
- Bước 1: Sử dụng ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa vuốt dọc ra núm vú (theo hướng động mạch của tuyến vú) điều này giúp giảm được tình trạng viêm tắc sữa
- Bước 2: Vẫn sử dụng 3 ngón tay trên và thực hiện động tác kéo núm vú ra ngoài. Động tác này gần giống với việc trẻ mút hoặc hút sữa giúp sữa ra nhiều hơn
- Bước 3: Đặt tay dưới bầu ngực, sau đó từ từ vuốt mạnh lên theo hướng quai xanh giúp giảm tích tụ cặn bã từ sữa mẹ
- Bước 4: Nắm chặt tay lại và đặt xung quanh bầu ngực. Từ từ chuyển nắm tay hướng vào bên trong, động tác này làm giảm chai cứng của mô và làm mềm tuyến vú.
Mỗi ngày mẹ nên massage 2 lần, mỗi lần ít nhất 10 phút.
2.2. Kích sữa bằng máy hút sữa
Kích sữa bằng máy hút sữa sẽ kích thích sữa mẹ về nhanh sau sinh, giảm được tắc tia sữa khi trẻ bú trực tiếp và tận dụng được tối đa lượng sữa non (do sữa non chỉ xuất hiện 48 giờ đầu sau sinh).
Trên thị trường có 2 dạng máy hút sữa như:
Máy hút sữa bằng tay
Cách thực hiện:
- Bước 1: Vệ sinh bình sữa sạch sẽ, mẹ nên tráng bằng nước nóng.
- Bước 2: Đặt phễu vào bầu ngực.
- Bước 3: Bóp cần hút sữa.
Lưu ý: Lúc đầu, mẹ nên hút chậm sau đó tăng dần tốc độ và tùy chỉnh theo ý muốn của mẹ.
Một số máy hút sữa cầm tay như: Kichilachi, Pigeon, Unimom,…
Máy hút sữa bằng điện
Có 2 loại máy hút sữa bằng điện như:
- Máy hút sữa điện đôi: hút sữa 2 bên cùng lúc, một số máy hút sữa điện đôi như: Unimom, Medela swing maxi,…
- Máy hút sữa điện đơn: hút từng bên, vừa có thể cho trẻ bú vừa có thể hút sữa nhưng sẽ không đều 2 bên vú, một số máy hút điện đơn như: Unimom K-pop, sanity, Kichilachi,…
Cách thực hiện:
- Bước 1: Vệ sinh bình sữa sạch sẽ
- Bước 2: Cắm điện máy hút sữa.
- Bước 3: Đặt phễu vào bầu ngực
- Bước 4: Bật công tắc hút sữa.
2.3. Kích sữa bằng món ăn lợi sữa
Việc chế biến các món ăn giàu chất dinh dưỡng rất quan trọng, hiệu quả trong việc kích sữa cho mẹ. Một số món ăn lợi sữa mẹ đang cho con bú có thể tham khảo:
Móng giò hầm đu đủ
Đây là món ăn rất bổ dưỡng chứa nhiều axit amin, collagen và khoáng chất giúp mẹ kích sữa sau sinh, tốt cho hệ tiêu hoá, cho tim, tăng cường sức đề kháng.
Chuẩn bị: móng giò 600-800 gam, đu đủ xanh, gia vị, hành tươi, rau mùi tàu, rau thơm và cà chua.
Cách làm:
- Bước 1: gọt vỏ đu đủ và cắt thành miếng nhỏ, pha nước muối để ngâm đu đủ trong vòng 10 phút thì vớt ra
- Bước 2: móng giò chặt miếng to rồi trần qua nước sôi để bớt mùi. Sau đó hầm cho tới chín nhừ, rồi cho 1 thìa hạt nêm, ½ thìa đường, ½ thìa nước mắm vào
- Bước 3: cho đu đủ vào nấu vừa chín tới tránh chín kỹ quá sẽ nát và không ngon
- Bước 4: cho cà chua, hành và rau mùi tàu vào, nêm lại vừa ăn rồi tắt bếp.
Canh gà ác hầm thuốc bắc
Món canh gà ác hầm thuốc bắc bổ sung rất nhiều chất dinh dưỡng cho mẹ sau khi sinh, cho người mới ốm dậy, cơ thể suy nhược, cho bà bầu. Ngoài ra, giúp bổ máu, phục hồi thể lực và tăng kích sữa sau sinh mổ cho mẹ.
Chuẩn bị: 1 con gà ác, thuốc bắc (kỳ tử, ý dĩ, hạt sen, đẳng sâm, táo tàu), ngải cứu, gừng và gia vị
Cách làm:
- Bước 1: thuốc bắc rửa sạch, gà nướng sơ qua để phần da được dai hơn không bị rách khi hầm và gà sẽ thơm hơn.
- Bước 2: Cho phần thuốc bắc vào bụng gà để hầm và rắc ngải cứu trên bề mặt gà.
- Bước 3: Đặt một nồi nước lớn hơn rồi cho nồi gà để hầm cách thuỷ khoảng 1-1,5 tiếng là chín mềm, còn với nồi áp suất khoảng 30 phút.
Bò hầm khoai tây
Đây là món ăn cung cấp nhiều vitamin B12 và chất đạm,..giúp tăng đề kháng, chống nhiễm khuẩn, tăng sữa mẹ.
Chuẩn bị: 300 bắp bò, 3 củ khoai tây, 2 quả cà chua, ½ củ cải đỏ, 1 hành tây, gừng, rau thơm, rau mùi tàu và gia vị.
Cách làm:
- Bước 1: Thịt bò thái miếng vuông, rồi ướp với gừng và gia vị, ướp trong khoảng 20 phút rồi đem đi nấu.
- Bước 2: khoai tây, củ cải đỏ đem gọt vỏ, thái thành miếng vừa ăn.
- Bước 3: Cho dầu vào nồi, cho một ít tỏi phi thơm sau đó mới cho thịt bò vào, rang cho đến săn lại thì cho cà chua và nước đến ngập thịt. Sau khoảng 30 phút, cho khoai tây, củ cải vào và thêm chút gia vị hầm cho đến khi rau củ chín vừa tới.
- Bước 4: Cho thêm rau thơm, rau mùi tàu vào rồi tắt bếp.
Thịt heo kho nghệ
Đây là món ăn rất tốt cho mẹ sau sinh vừa giúp chống viêm kháng khuẩn vừa có tác dụng lợi sữa cho mẹ
Chuẩn bị: 300g thịt ba chỉ hoặc thịt nạc vai, nghệ, riềng, hành khô và gia vị
Cách làm:
- Bước 1: rửa sạch thịt rồi cắt thành miếng vừa ăn. Nghệ, riềng, hành khô, bỏ vỏ rửa sạch rồi băm nhỏ
- Bước 2: Thịt heo ướp với đường, nghệ, riềng, hành khô đã băm nhỏ, và nêm gia vị, ướp khoảng 30 phút. Cho 1 chút dầu vào chảo, sau đó cho thịt vào, chú ý không được để lửa to quá.
- Bước 3: Đảo đều thịt và đậy nắp cho lửa rim khoảng 10-15 phút, sau đó nêm lại gia vị lần nữa cho vừa ăn rồi tắt bếp.
Canh rau thì là thịt băm
Thì là là một trong các loại rau giúp lợi sữa cho mẹ. Do đó trong thực đơn của mẹ không nên bỏ qua loại rau này.
Chuẩn bị: 2 bó thì là, 300g thịt heo băm nhỏ, dầu ăn, gia vị
Cách làm:
- Bước 1: Cho một ít dầu ăn vào nồi, sau đó cho thịt băm vào đảo đều đến gần chín thì nêm gia vị vừa ăn
- Bước 2: rau thì là rửa sạch, cho vào nồi đun đến sôi thì tắt bếp.
Bổ sung thực phẩm kích sữa cho mẹ
Bổ sung các thực phẩm không chỉ giúp lợi sữa mà còn phục hồi sức khoẻ cho mẹ nhất là sau khi sinh. Dưới đây là các loại thực phẩm tăng kích sữa cho mẹ như:
- Lá đinh lăng: chứa nhiều vitamin, axit amin, tinh dầu và nhiều nguyên tố vi lượng khác. Các chất dinh dưỡng trong lá có tác dụng lợi sữa cho mẹ sau sinh, đào thải độc tố, giảm căng thẳng và mệt mỏi cho mẹ.
- Rau khoai lang: chứa nhiều chất xơ, vitamin cần thiết và khoáng chất, thường được biết đến để trị táo bón, bên cạnh đó chúng có công dụng kích sữa cho mẹ sau sinh rất tốt.
- Rong biển: chứa đạm, hàm lượng sắt cao, vitamin và khoáng chất giúp kích sữa, cung cấp năng lượng, bổ máu và hỗ trợ tiêu hoá cho mẹ.
- Quả đu đủ: chứa nhiều vitamin (A, B, C, D, E), đạm và chất béo rất tốt cho sức khỏe và tăng nguồn sữa cho mẹ, giúp nhuận tràng chống táo bón, cung cấp chất dinh dưỡng và năng lượng.
- Nước gạo lứt rang: chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp lợi sữa sau sinh, thanh nhiệt giải độc
- Quả sung: giàu vitamin C, canxi, phospho,…giúp lợi tiểu, tiêu viêm, kháng khuẩn rất tốt, nhuận tràng, bổ huyết và lợi sữa cho mẹ.
- Quả mướp: chứa nhiều protid, glucid, sắt, phospho,… trị viêm tắc tia sữa, thông tắc sữa, tăng cường lưu thông máu.
Mẹ có thể bổ sung một trong các thực phẩm trên vào các bữa ăn hàng ngày, có thể nấu theo ý tuỳ thích.
2.4. Kích sữa bằng cách cho trẻ bú đúng cách
Cho trẻ bú sớm
Mẹ nên cho trẻ bú sớm vì sữa non chỉ xuất hiện trong vòng 48 giờ sau sinh.
- Sữa non chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Trong sữa non còn có nhiều kháng thể IgA, các tế bào bạch cầu giúp bảo vệ cơ thể của trẻ chống nhiễm khuẩn và dị ứng.
- Sữa non chứa vitamin A phòng bệnh khô mắt cho trẻ, đồng thời chống nhiễm khuẩn. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng xổ nhẹ, tống phân su, đào thải bilirubin, làm giảm các triệu chứng vàng da sinh lí ở trẻ sơ sinh.
Cho trẻ bú sớm giúp giúp co tử cung, tránh mất máu mẹ và kích thích cơ thể mẹ bài tiết sữa sớm, tránh được hiện tượng cương tức vú, áp xe vú và khả năng tiết sữa sẽ kéo dài hơn.
Cho trẻ bú thường xuyên
Khi cho con bú, hormone trong cơ thể mẹ sẽ được kích thích để tăng tiết sữa. Đồng thời, các cơ ở vú sẽ co lại và di chuyển qua các ống dẫn sữa, cơ chế này được hình thành từ khi mẹ cho con bú. Mẹ cho con bú càng nhiều thì nó càng thích ra nhiều sữa. Đây là một trong các cách đơn giản kích sữa cho mẹ.
Một ngày, mẹ có thể cho trẻ bú từ 8-12 lần để duy trì sản xuất sữa mẹ.
Cho trẻ bú đều 2 bên để kích sữa
Mẹ nên cho trẻ bú đều 2 bên vú để tăng kích thích tăng tiết sữa đều 2 bên và hàm lượng chất béo cũng cao hơn. Đồng thời, việc cho trẻ bú đều 2 bên tránh được tình trạng một bên vú to, một bên nhỏ.
Đầu tiên, mẹ cho trẻ bú một trái nếu thấy đủ lâu mẹ có thể ngừng và trẻ vẫn còn đói thì cho bú bên phải. Trong lần bú tiếp theo, mẹ hãy bắt đầu ở bầu vú bên phải. Như vậy sẽ đảm bảo được trẻ bú đều 2 bên.
Cho trẻ bú lâu hơn
Mẹ cho trẻ bú hơn có thể giảm được nguy cơ gây ung thư vú, ung thư buồng trứng, tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì và đau tim ở mẹ. Ngoài ra, giúp cho trẻ bú lâu cũng kích sữa về nhanh. Mẹ nên cho trẻ bú 5- 10 phút cho mỗi bên, với trẻ sơ sinh có thể kéo dài 20 phút cho mỗi bên.
Cách cho cho trẻ bú đúng:
- Mẹ có thể cho trẻ bú ở tư thế nằm hoặc đứng, miễn là cả mẹ với trẻ đều ở tư thế thoải mái
- Đầu và thân trẻ phải nằm trên cùng một đường thẳng, bụng của trẻ áp sát vào bụng của mẹ. Mặt của trẻ quay vào vú mẹ và mũi trẻ đối diện với núm vú. Một tay mẹ đỡ đầu còn tay kia đỡ mông
- Khi trẻ cảm nhận được vú mẹ, trẻ có thể há rộng miệng và sẽ ngậm sâu một phần lớn bầu vú. Mẹ nên quan sát để thấy trẻ vẫn thở tốt khi bú, cánh mũi mở rộng để khí đi vào.
Kết hợp giữa cho con bú và hút sữa
Sau khi cho trẻ bú sữa, mẹ hãy thực hiện một đợt hút hoặc vắt sữa ngắn để chắc chắn rằng không còn sữa nào để sót lại. Vì lượng sữa đọng lại trong vú của mẹ sẽ kích thích yếu tố ức chế tạo sữa, sẽ làm ngưng tạo sữa mẹ dẫn tới mẹ ít sữa, không đủ sữa cho con bú.
Do đó, mẹ nên làm rỗng ngực sau khi cho con bú để kích thích sữa đặc về nhanh.
2.5. Kích sữa bằng biện pháp da kề da
Phương pháp da kề da hay còn được gọi là phương pháp Kangaroo được thực hiện bằng cách đặt trẻ không mặc quần áo lên ngực hoặc bụng trần của mẹ.
Biện pháp này sẽ làm tăng trưởng hormone Oxytocin và Prolactin của mẹ trong những giờ đầu sau sinh giúp khả năng sản xuất sữa mẹ về lâu dài. Đồng thời sẽ giúp trẻ sẽ ngậm vú chính xác và lâu hơn.
Phương pháp này thực hiện tốt nhất khi trẻ lọt lòng sau 30 phút-1.5 tiếng đồng hồ. Sử dụng biện pháp da kề da ít nhất 60 phút mỗi lần, có thể thực hiện 1-2 lần/ngày để kích sữa cho mẹ ít sữa.
2.6. Kích sữa mẹ bằng bánh quy
Một số thành phần trong bánh quy chứa galactose có tác dụng tăng lượng sữa cho mẹ. Các thành đó là: Yến mạch nguyên chất, mầm lúa mì, men bia, bột hạt lanh.
Mẹ cũng có thể thêm hoa quả khô, chocolate hoặc các loại hạt khác tùy vào sở thích. Với bánh này mẹ có thể ăn hàng ngày để sữa về nhanh.
2.7. Giữ đủ nước để tăng lượng sữa
Sữa mẹ có chứa khoảng 90% là nước. Do đó khi cho con bú, mẹ sẽ mất một lượng sữa đáng kể để sản xuất sữa mẹ. Nên mẹ cho con bú thường khát hơn so với người bình thường.
Thông thường mẹ cho trẻ bú từ 8-12 lần, vì vậy để bù lượng nước mất đi mẹ nên uống khoảng 8 ly nước trong ngày (khoảng 2-3 lít nước).
Mẹ có thể uống nước lọc, nước ép trái cây, sữa,….
3. Lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ
Sữa mẹ nguồn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo giúp trẻ sơ sinh được phát triển toàn diện. Trong sữa mẹ chứa rất nhiều dưỡng chất và chất đề kháng, các chất này đáp ứng đầy đủ nhu cầu thay đổi của trẻ và bảo vệ trẻ khỏi viêm nhiễm và bệnh tật.
Nuôi con bằng sữa mẹ mang lợi ích cho cả mẹ và bé như:
Đối với trẻ:
- Dễ tiêu hoá
- Giảm nguy cơ mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS)
- Tăng sức đề kháng để chống lại cảm lạnh, cúm và các bệnh nhiễm trùng khác
- Trẻ ít gặp các bệnh lý như: tiêu chảy, hen suyễn, nhiễm trùng tai, béo phì ở trẻ em,…
- Thúc đẩy phát triển của xương hàm
- Cung cấp nhiều dưỡng chất cho trẻ trong 6 tháng đầu đời
>>> Xem thêm: Dinh dưỡng cho bé: Cẩm nang chăm con phát triển toàn diện
Đối với mẹ:
- Giảm nguy cơ mắc các bệnh như: tim, ung thư buồng trứng, ung thư vú, đái tháo đường typ2,…
- Giúp giảm cân cho mẹ tăng trong quá trình mang thai
- Cho trẻ bú sữa mẹ rất thuận tiện và không mất thêm chi phí mua sữa
- Mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi
Chính vì các lợi ích trên, mẹ nên cho trẻ bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu để trẻ có điều kiện phát triển toàn diện hơn.
>> Xem thêm: Lợi ích của nuôi con bằng sữa mẹ
>> Xem thêm: Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi
Kết luận
Kích sữa là biện pháp hay dùng để cho các bà mẹ ít sữa, tắc sữa. Phương pháp tăng lượng sữa cho mẹ như: cho trẻ bú sớm, bú thường xuyên, bổ sung thêm chất dinh dưỡng, massage ngực,….Hy vọng bài viết giúp mẹ tìm ra phương pháp kích sữa phù hợp.
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với các chuyên gia của chúng tôi theo HOTLINE 1900 9482 hoặc 0967 629 482.
[THAM KHẢO THÊM]
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cha mẹ nên nâng cao khả năng hấp thu & sức đề kháng cho bé yêu qua các sản phẩm men vi sinh (lợi khuẩn). Men vi sinh Imiale chứa lợi khuẩn sống, gắn đích từ Đan Mạch Bifidobacterium BB-12 giúp cải thiện các vấn đề tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Imiale hoàn toàn an toàn, không gây tác dụng phụ, mẹ yên tâm khi sử dụng lâu dài.
- Imiale là thành tựu sau 145 năm nghiên của nhà sản xuất lợi khuẩn hàng đầu từ Đan Mạch.
- Imiale chứa chủng lợi khuẩn sống, gắn đích độc quyền Bifidobacterium BB-12 – chủng lợi khuẩn hàng đầu về bằng chứng khoa học với hơn 307 nghiên cứu lâm sàng quốc tế
- Bifidobacterium BB-12 được chứng nhận và khuyên dùng bởi các tổ chức uy tín: FDA, EFSA, ESPGHAN (Tổ chức tiêu hóa nhi khoa Châu Âu)
- Giúp bổ sung lợi khuẩn, hỗ trợ cải hiện hệ vi sinh đường ruột, giúp tăng cường tiêu hóa. Hỗ trợ giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn đường ruột. Sản phẩm được sử dụng cho trẻ rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn ruột: tiêu chảy, phân sống, táo bón, bụng đầy, khó tiêu, trẻ sử dụng kháng sinh dài ngày gây loạn khuẩn đường ruột.
Hotline tư vấn: 19009482 hoặc 0967629482