Theo thống kê của Viện khoa học dinh dưỡng Hoa Kỳ cứ 10 trẻ sinh ra có 1 trẻ mắc chứng không dung nạp lactose. Trẻ không dung nạp lactose có biểu hiện đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy triền miên. Tình trạng này thường xuyên tái đi tái lại gây loạn khuẩn ruột, rối loạn hấp thu, chậm lớn cho trẻ. Việc phục hồi chứng bất dung nạp lactose cần phối hợp giữa giải pháp chuyên biệt, kết hợp với một chế độ ăn kiểm soát chặt chẽ lượng đường lactose.
I. Không dung nạp lactose (hội chứng không dung nạp lactose)là gì, nguyên nhân do đâu?
1.1. Không dung nạp lactose (hội chứng không dung nạp lactose) là gì?
Không dung nạp lactose (dị ứng đường sữa) hay còn gọi bất dung nạp đường lactose ở trẻ sơ sinh là tình trạng trẻ không có khả năng tiêu hóa và hấp thu đường lactose.
Lactose là loại đường chính có trong sữa (sữa mẹ, sữa dê, sữa bò,…) và các chế phẩm sữa bột cung cấp cho trẻ. Theo thống kê của Viện khoa học dinh dưỡng Hoa Kỳ,.cứ 10 trẻ nhỏ lại có 1 trẻ mắc chứng không dung nạp đường lactose.
1.2. Nguyên nhân của tình trạng bất dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Để cơ thể trẻ hấp thu được đường lactose, trong ruột cần có một loại men phân cắt đặc hiệu – men lactase. Thiếu hụt lactase là nguyên nhân cốt lõi tại sao trẻ không thể hấp thu đường lactose trong sữa.
Chỉ một số lượng nhỏ trẻ thiếu hụt men lactase do bẩm sinh. Tình trạng này thường liên quan tới yếu tố di truyền hoặc gặp phải ở trẻ sinh non có hệ tiêu hóa kém.
Phần lớn nguyên nhân bất dung nạp lactose ở trẻ do hậu quả của tổn thương đường ruột của trẻ kéo dài. Trong đó các bệnh lý như: viêm dạ dày ruột, nhiễm khuẩn,.nhiễm ký sinh trùng.. là những nguyên nhân chính. Sử dụng kháng sinh dài ngày gây loạn khuẩn ruột, tiêu chảy cũng là nguyên nhân gây tổn thương hệ tế bào tiết và giảm lượng enzym lactase (men lactase)
II. 5 biểu hiện điển hình của chứng không dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Không dung nạp lactose (dị ứng đường sữa) cần được phát hiện sớm để thay đổi chế độ dinh dưỡng và có phương án hỗ trợ cải thiện tiêu hóa kịp thời. Điều trị đúng cách càng sớm Tránh ảnh hưởng tới hấp thu và sự phát triển lâu dài của trẻ. Trẻ không dung nạp đường lactose trong sữa mẹ và các loại sữa công thức sẽ có biểu hiện:
1. Trẻ đầy hơi, chướng bụng thường xuyên: Sau mỗi lần bú hoặc uống sữa, trẻ thường có cảm giác đầy hơi, chướng bụng kéo dài.
Khi lactose không được hấp thu, đi tới đại tràng được lên men yếm khí, tạo nhiều khí hơi trong bụng, biểu hiện của trẻ bất dung nạp lactose
2. Trẻ tiêu chảy kéo dài, phân lỏng, nhiều nước, mùi chua nhẹ. Đôi khi phân có nhầy, sùi bọt, hoặc có tia máu.
Lactose khi không được hấp thu được đào thải trực tiếp theo phân. Tới đại tràng, lactose là chất hấp phụ nước mạnh. Tại đây lactose tương tác vi sinh vật, lên men tạo khiến phân lỏng, nhầy, sủi bọt, có mùi chua và có tính acid dễ dẫn đến tình trạng hăm tã kéo dài.
3. Trẻ buồn nôn, hay nôn trớ, ọc sữa: biểu hiện của trẻ bất dung nạp lactose đặc trưng là đầy hơi, chướng bụng, khả năng chứa sữa, thức ăn trong dạ dày của trẻ kém. Dễ bị kích thích đẩy ngược trở lại thực quản gây nôn trớ.
4. Trẻ quấy khóc nhiều hơn
5. Bụng trẻ đau quặn, co thắt. Trẻ thường có biểu hiện cong lưng, nắm chặt tay, chân tay co lại.
Khi con có 5 biểu hiện trên, mẹ cần nhận biết ngay dấu hiệu không dung nạp lactose ở trẻ để xử lý ngay. Bất dung nạp lactose để lâu khiến tình trạng rối loạn tiêu hóa càng trở nên nặng, trẻ giảm hấp thu dinh dưỡng, thiếu chất, còi cọc, chậm lớn. Nguy hiểm hơn, càng kéo dài, hệ tiêu hóa bị tổn thương nghiêm trọng, dễ chuyển sang viêm ruột mạn tính.
III.Theo dõi dinh dưỡng cho bé bất dung nạp lactose trong sữa mẹ và sữa công thức
Với các bé mắc chứng bất dung nạp lactose, bố mẹ cần theo dõi chế độ dinh dưỡng và cách chữa bất dung nạp lactose phụ thuộc rất nhiều vào cách chăm sóc của bé:
- Với trẻ bú mẹ: Vẫn duy trì nguồn sữa mẹ cho be. Có thể cho trẻ bú xen kẽ với các loại sữa công thức không chứa lactose. Tùy tình trạng rối loạn tiêu hóa để quyết định có cần thiết phải đổi sang các dòng sữa free lactose hay không.
- Với trẻ uống sữa công thức: Khuyến cáo sử dụng sữa công thức không chứa lactose (sữa free lactose). Lưu ý xem các thành phần trong nhãn.sữa thông tin dinh dưỡng khi cho trẻ dùng bất kì loại sữa nào. Tránh dùng các sữa chứa nhiều đường lactose như sữa bò, sữa dê cho trẻ sơ sinh.
- Với các bé lớn đã ăn dặm: hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa nhiều lactose cho tới khi hệ tiêu hóa của bé phục hồi hoàn toàn.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc bổ sung enzym lactase cho bé
Xem thêm: Top 5 loại sữa free lactose cho trẻ
IV. Những sai lầm mẹ thường mắc phải khi bé bất dung nạp lactose
Tình trạng bất dung nạp lactose trong sữa mẹ và sữa công thức khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên có nhiều bà mẹ vẫn chưa có đủ thông tin và kinh nghiệm trong việc chăm sóc bé. Dẫn đến việc chăm sóc sai cách, làm trầm trọng hơn tình trạng của con.
Một số những sai lầm mẹ thường xuyên gặp phải khi bé có dấu hiệu của bất dung nạp lactose:
1. Không tuân thủ việc điều chỉnh dinh dưỡng
Trong nhiều trường hợp bé được chỉ định dùng sữa free lactose – sữa dành cho trẻ không dung nạp đường lactose – để hạn chế tình trạng rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy. Sữa free lactose là dòng sữa được hạn chế lượng đường lactose và/hoặc bổ sung thêm enzyem lactose để hỗ trợ sự tiêu hóa đường trong sữa. Sữa freelactose vẫn đảm bảo cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho bé. Nhiều mẹ lo ngại rằng sữa freelactose sẽ không cung cấp đủ chất cho bé nên không tuân thủ đúng theo quy định điều trị. Điều này gây ảnh hưởng tới hiệu quả của việc xử lý bất dung nạp lactose. 
Một số loại sữa Free lactose đến từ các nhà sản xuất uy tín hiện nay
2. Kiêng khem quá mức
Theo quan niệm cũ, khi trẻ sơ sinh đang bú mẹ mà bị tiêu chảy, mẹ chỉ được ăn những thức ăn “lành tính” như: thịt lợn, rau xanh. Nhưng theo quan điểm khoa học mới, việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng mới là quan trọng nhất. Mẹ nên lựa chọn các loại thực phẩm đa dạng, phong phú để đảm bảo cung cấp được đầy đủ chất dinh dưỡng cho con. Chỉ nên hạn chế các thực phẩm không lành mạnh như đồ cay nóng, chất kích thích (rượu bia, thuốc lá, cafe).
3. Nhầm lẫn với tình trạng khác
Với các triệu chứng như tiêu chảy, phân có mùi chua, mẹ rất dễ nhầm lẫn với các tình trạng khác như rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn ruột hay dị ứng đạm sữa bò.
Cần phân biệt rõ các tình trạng trên để có hướng xử trí phù hợp.
- Bất dung nạp lactose
Trẻ có biểu hiện tiêu chảy sau khi bú sữa mẹ hoặc sữa công thức thông thường khoảng 30 phút – 2 giờ. Số lần đại tiện phụ thuộc vào lượng sữa mà trẻ uống.
- Dị ứng đạm sữa bò
Triệu chứng rầm rộ ngay sau khi trẻ uống sữa bò hoặc các thực phẩm được chế biến từ sữa bò khoảng vài phút đến vài giờ. Ngoài tiêu chảy, trẻ có thể kèm theo phát ban, khó thở… Các triệu chứng này sẽ mất đi nếu ngưng sử dụng sữa bò và chuyển sang các dạng sữa công thức chứa đạm thủy phân.
- Rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn
90% trẻ bị rối loạn tiêu hóa có nguyên nhân do loạn khuẩn đường ruột. Lúc này trẻ sẽ có các triệu chứng như đi ngoài phân lỏng 2-3 lần/ngày, đầy chướng bụng, quấy khóc, nôn trớ. Trẻ sẽ cải thiện nhanh chóng khi được bổ sung đúng loại men vi sinh chứa chủng lợi khuẩn phù hợp.
Xem thêm: Phân biệt tình trạng bất dung nạp lactose và dị ứng đạm bò ở trẻ
V. Tiếp cận mới trong cải thiện không dung nạp lactose ở trẻ nhỏ
1. Lợi ích của men vi sinh (lợi khuẩn) với trẻ không dung nạp lactose
Men vi sinh (lợi khuẩn) được ví như những chiến binh dũng cảm, tạo hàng rào bảo vệ vững chắc cho các tế bào niêm mạc ruột. Lơi khuẩn giúp đường ruột khỏe mạnh trước mọi yếu tố nguy hiểm tấn công.
Bên cạnh đó, lợi khuẩn có chức năng tuyệt vời trong hàn gắn, phục hồi những tổn thương có trong ống tiêu hóa. Cơ chế này có được do lợi khuẩn tiết các chất nhầy hấp phụ độc tố do hại khuẩn tiết ra.
Trong đó, với riêng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, lợi khuẩn Bifidobacterium được ví như thủ lĩnh đứng đầu tại đại tràng. Bifidobacterium chiếm tới 90% tổng lợi khuẩn và có khả năng tương tác mạnh với các tế bào ruột. Sau khi bổ sung lợi khuẩn này, cơ thể trẻ tăng cường tiết hơn 3000 loại enzym khác nhau, trong đó có lactase. Khi lượng lactase trong cơ thể trẻ tăng lên, tình trạng không dung nạp lactose được cải thiện.
2. Bifidobaterium BB12 – Imiale – lợi khuẩn cho trẻ không dung nạp lactose
Khoa học thế giới từ lâu đã tìm ra một chủng lợi khuẩn chuyên biệt cho trẻ bất dung nạp lactose, chủng Bifidobacterium BB12. Đây là lợi khuẩn tại đại tràng có khả năng hỗ trợ giảm 3 lần tình trạng tiêu chảy do thiếu hụt lactase ở trẻ. Kết quả được công nhận bởi hàng trăm nghiên cứu lâm sàng trên đối tượng trẻ nhỏ thiếu hụt enzym lactase.
Bifidobacterium BB-12 có khả năng gắn đích cao hơn 30 lần so với các chủng lợi khuẩn thông thường. Cho hiệu quả nhanh và hỗ trợ triệt để các triệu chưng tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng khi trẻ không thể dung nạp được đường lactose.
Tại Việt Nam, Lợi khuẩn sống Imiale có nguồn gốc từ Đan Mạch là sản phẩm phân phối độc quyền chứa chủng lợi khuẩn Bifidobacterium BB12. Imiale đảm bảo cung cấp hơn 1 tỷ lợi khuẩn cho trẻ mỗi ngày. Sản phẩm được công nhận là lợi khuẩn có hàm lượng khoa học cao trên thế giới.
Imiale – Sản phẩm từ nhà sản xuất lợi khuẩn hàng đầu thế giới – 145 năm kinh nghiệm
3. Bằng chứng lợi khuẩn Imiale hỗ trợ giảm 3 lần tình trạng tiêu chảy ở trẻ không dung nạp lactose
Tên nghiên cứu: Ảnh hưởng của Bifidobacterium với trẻ không dung nạp lactose
Nhóm nghiên cứu: Paola Vitellio và cộng sự
Phương pháp nghiên cứu: Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng.
Đối tượng nghiên cứu: 23 trẻ sơ sinh có triệu chứng rối loạn tiêu hóa do không dung nạp lactose
Kết quả nghiên cứu: Sau 30 ngày sử dụng lợi khuẩn Imiale, các rối loạn tiêu hóa đều giảm. Với liều khoảng 1 tỷ CFU, lợi khuẩn giúp cải thiện đầy hơi (giảm 1.5 lần) . Bên cạnh đó, tiêu chảy ở trẻ sơ sinh giảm mạnh 3 lần so với nhóm chứng không dùng lợi khuẩn.
Kết luận: Nghiên cứu đã khuyến cáo sử dụng Bifidobacterium đối với trẻ sơ sinh.không dung nạp Bifidobacterium- đây được coi là giải pháp hàng đầu.
4. Tại sao mẹ nên lựa chọn lợi khuẩn Imiale cho bé không dung nạp lactose
Lợi khuẩn sống Imiale bổ sung chủng lợi khuẩn độc quyền Bifidobacterium BB12..là thành tựu nghiên cứu và phát triển sau 145 năm của các nhà khoa học tại Đan Mạch. Imiale xứng đáng là sự lựa chọn hàng đầu cho trẻ không dung nạp lactose bởi các tiêu chí:
- Imiale cung cấp một sản phẩm an toàn tuyệt đối cho bé. Imiale được cấp chứng nhận GRAS FDA (Hoa Kỳ) và EFSA (Châu Âu).
- Hiệu quả của Imiale được chứng nhận qua hơn 307 nghiên cứu lâm sàng trên trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh.
- Lợi khuẩn sống được bảo vệ bằng công nghệ bao kép cryoprotectant độc quyền. Lợi khuẩn Bifidobaterium BB12 (Imiale) bền vững, đảm bảo tỷ lệ sống, và khả năng gắn đích tại đại tràng.
- Dạng bào chế nhỏ giọt. Imiale thuận tiện sử dụng và dễ dàng phân liều cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Imiale đã và đang được các bác sĩ ủng hộ, tin dùng tại viện Nhi Trung Ương, Vinmec, Thu Cúc, BV sản nhi Thanh Hóa, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Thái nguyên, Quảng Ninh …
Hội thảo hướng dẫn sử dụng lợi khuẩn đúng cách cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
➤ Bác sỹ đánh giá cao Imiale đối với bất dung nạp lactose ở trẻ
➤ Phàn hồi của mẹ có con mắc chứng không dung nạp lactose sau khi sử dụng Imiale
Để được giải đáp thêm các thắc mắc về không dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh, chat ngay hoặc liên hệ hotline: 1900 9482 hoặc chat Zalo 0988 410 182
Xem thêm: Phân biệt bất dung nạp lactose và dị ứng đạm bò
