Tư thế ngủ của trẻ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và ngoại hình của trẻ. Ngày nay có nhiều bà mẹ thấy con mình nằm nghiêng nhưng không biết điều đó có tốt cho trẻ hay không? Và ngủ nghiêng có thể gặp những rủi ro sức khỏe nào? Bài viết dưới đây sẽ trả lời những thắc mắc đó và giới thiệu tư thế nằm chuẩn cho trẻ mà các mẹ có thể tham khảo.
1. Trẻ sơ sinh nằm nghiêng có tốt không?
Theo Học viện Nhi khoa Mỹ, nằm nghiêng không những không mang lại lợi ích cho trẻ sơ sinh mà thậm chí điều này còn không an toàn với trẻ.
Hiện nay có nhiều bà mẹ lầm tưởng rằng việc nằm nghiêng sẽ an toàn cho trẻ bị nôn trớ hoặc bị trào ngược, tuy nhiên điều này không đúng.
Khi trẻ sơ sinh nằm nghiêng có thể sẽ gặp một số rủi ro trong khi ngủ mà các bà mẹ cần lưu ý.
2. Rủi ro có thể gặp khi trẻ nằm nghiêng và cách khắc phục
2.1. Trẻ có khả năng sẽ nằm sấp xuống
Rủi ro thường gặp nhất khi bé sơ sinh nằm nghiêng là chúng sẽ nằm sấp xuống. Khi trẻ còn quá nhỏ chưa thể cất đầu lên thì mặt của em bé sẽ bị úp xuống đệm và có thể gây khó thở. Khi chúng bị khó thở sẽ làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ (SIDS).
SIDS là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ từ 1 tháng tuổi đến 1 năm. Nguy cơ SIDS cao nhất ở trẻ sơ sinh từ 2 đến 4 tháng tuổi. Ở Hoa Kỳ có khoảng 3500 trẻ sơ sinh chết đột ngột trong khi ngủ mỗi năm.
Các mẹ có thể thực hiện một số cách dưới đây để ngăn chặn tình trạng này:
- Cho trẻ sơ sinh nằm chung phòng với bố mẹ nhưng nằm trong nôi hoặc cũi riêng. Điều này sẽ giúp bố mẹ có thể thường xuyên quan sát tư thế ngủ của con để có những điều chỉnh phù hợp.
- Đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ. Mẹ cũng có thể quấn khăn quanh người bé để tránh việc trẻ có thể nằm sấp xuống.
2.2. Hiện tượng đầu phẳng
Hộp sọ của trẻ mới sinh ra còn mềm và cơ cổ của chúng còn yếu. Vì vậy, nếu cho trẻ sơ sinh nằm nghiêng một bên lâu sẽ dễ làm cho đầu bé phẳng 1 bên, đầu không còn cân xứng được gọi là hội chứng “plagiocephaly”.
Tuy nhiên đây là một điều hoàn toàn bình thường và có thể tự mất đi. Một số cách dưới đây có thể ngăn chặn chứng đầu phẳng: Đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ. Thường xuyên thay đổi vị trí nằm của trẻ ở trong cũi để chúng thay đổi hướng nhìn, cụ thể:
- Đặt đầu em bé ở đầu cũi
- Ngày hôm sau đặt đầu trẻ ở dưới chân cũi. Điều này có thể giúp trẻ quay đầu sang hướng khác để duy trì tầm nhìn.
- Tiếp tục làm xen kẽ cách này trong những ngày tiếp theo.
- Bỏ tất cả các loại đồ chơi trên cao làm cho trẻ chỉ nhìn một bên mà không nhìn thẳng lên.
- Kiểm tra lại tư thế ngủ của con đảm bảo rằng trẻ đang úp lưng xuống cũi và mặt hướng thẳng lên.
Ngoài ra, ban ngày khi con thức mẹ có thể cho trẻ một khoảng thời gian ngắn nằm sấp và có giám sát chặt chẽ. Điều này sẽ giúp cho đầu của trẻ không phẳng ở phía sau và còn giúp phát triển các cơ ở cổ, cánh tay và phần trên của cơ thể.
2.3. Vẹo cổ
Vẹo cổ thường xảy ra nhất vào thời điểm trẻ mới được sinh ra (do vị trí trong bụng mẹ) nhưng có thể kéo dài đến 3 tháng sau sinh. Nếu vẹo cổ xảy ra trong vòng 3 tháng đầu sau sinh thì có thể là do trẻ sơ sinh ngủ nghiêng nhiều.
Một số dấu hiệu báo hiệu trẻ bị vẹo cổ mà mẹ nên biết:
- Nghiêng đầu về một hướng
- Chỉ thích bú một bên
- Trẻ di chuyển mắt để nhìn qua vai của mình thay vì nhìn người đối diện
- Không thể quay đầu hoàn toàn.
Tật vẹo cổ cũng ảnh hưởng đến tư thế ngủ của trẻ. Khi bị vẹo cổ trẻ thích nằm nghiêng về một bên hoặc quay đầu về một bên mỗi đêm để cảm thấy thoải mái hơn.
Chứng vẹo cổ có thể được cải thiện nhờ các bài tập làm tăng sức mạnh của cổ mà mẹ có thể tập cùng con ở nhà.
2.4. Thay đổi màu sắc da Harlequin
Có khoảng 10% trẻ sơ sinh khoẻ mạnh bị rối loạn chuyển màu da khi ngủ nghiêng. Tình trạng này sẽ khiến cho một bên mặt và cơ thể của trẻ ửng hồng hoặc đỏ. Tuy nhiên sự thay đổi màu sắc là tạm thời và có thể biến mất trong vòng 2 phút.
Sự thay đổi màu sắc da Harlequin xảy ra do máu đọng lại ở các mạch máu nhỏ hơn ở phía mà em bé nằm. Vì vậy nên tránh để trẻ ngủ nghiêng để ngăn chặn tình trạng này.
Tóm lại, để trẻ sơ sinh ngủ nghiêng có thể dẫn đến rủi ro nghiêm trọng như SIDS. Ngoài ra cũng có thể gặp hiện tượng đầu phẳng, vẹo cổ hoặc thay đổi màu sắc da Harlequin ở những trẻ nằm nghiêng lâu về một bên. Vậy thì có cách nào để trẻ không nằm nghiêng nữa hay không?
3. Các cách ngăn chặn trẻ sơ sinh nằm nghiêng
Trẻ dưới 4 tháng tuổi không nên nằm nghiêng, do đó các mẹ có thể tham khảo một số cách dưới đây để ngăn chặn con mình ngủ nghiêng trước khi đến độ tuổi phù hợp để có thể nằm nghiêng:
- Ngủ trên bề mặt chắc chắn: Hãy đảm bảo nôi hoặc cũi của trẻ có đệm chắc chắn, khi bé nằm không để lại vết lõm trên đệm. Tránh sử dụng đệm mềm vì trẻ có thể bị lún xuống dưới sẽ tạo điều kiện cho trẻ dễ nằm nghiêng hơn.
- Sử dụng camera quan sát nếu trẻ ngủ ở phòng riêng: Việc theo dõi camera sẽ giúp mẹ biết được khi nào tư thế của con không đúng và kịp thời điều chỉnh để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé.
- Quấn khăn xung quanh người bé cho đến khi bé đủ tuổi lăn lộn: Mẹ có thể quấn em bé như chiếc bánh burrito sẽ giúp bé nằm ngửa một cách thoải mái và phải đảm bảo cuốn đủ lỏng để bé có thể di chuyển hông.
- Sử dụng túi ngủ: Nếu em bé không chịu quấn khăn thì mẹ hãy sắm cho con một chiếc túi ngủ, bé sẽ nằm gọn trong đó mà không thể di chuyển sang vị trí khác được.
- Ngoài ra, mẹ cũng không nên để một số vật dụng cồng kềnh vào trong cũi của trẻ như: gấu bông lớn, gối phụ, chăn thừa, nhiều quần áo,…
4. Khi nào nằm nghiêng an toàn cho trẻ
Việc nằm nghiêng sẽ vô tình khiến trẻ nằm úp xuống, do đó nó không an toàn cho trẻ đặc biệt là trẻ dưới 4 tháng tuổi. Ở độ tuổi này, trẻ sơ sinh còn quá nhỏ để có thể tự thay đổi tư thế và nâng đầu.
Nếu các mẹ thấy con mình chỉ nằm nghiêng thì hãy nhẹ nhàng thúc cho con nằm ngửa tuy nhiên không nên đánh thức giấc ngủ của bé.
Sau khoảng 4 tháng tuổi bé trở nên cứng cáp hơn, có thể lăn lộn nhiều hơn, có thể ngẩng đầu lên, thậm chí là lăn người khi mẹ đặt chúng nằm sấp. Ở độ tuổi này, bé có thể nằm nghiêng để ngủ, tuy nhiên mẹ chỉ để con ngủ nghiêng khi tự chúng nằm ở tư thế đó.
Trẻ sơ sinh dưới 4 tháng tuổi thì không nên nằm nghiêng vậy tư thế nào tốt nhất cho trẻ ở lứa tuổi này? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các tư thế nằm chuẩn.
5. Tư thế nằm chuẩn cho trẻ sơ sinh
Một số trẻ thích nằm nghiêng hoặc nằm sấp tuy nhiên điều này không an toàn khi trẻ còn yếu, chưa có các kỹ năng vận động tốt. Do đó nằm ngửa là tư thế an toàn nhất cho trẻ sơ sinh.
Theo viện y tế quốc gia Mỹ, trẻ ngủ ngửa có nguy cơ bị nghẹt thở khi ngủ thấp hơn các tư thế khác. Trẻ sơ sinh có thể thông đường thở tốt hơn khi chúng nằm ngửa.
Vì vậy cha mẹ và những người chăm sóc trẻ cần tập thói quen cho trẻ nằm ở tư thế này bằng cách nhẹ nhàng xoa bụng, hát cho trẻ nghe hoặc đung đưa cho trẻ ngủ. Hãy đảm bảo trẻ ngủ ngửa là khi toàn bộ phần lưng của chúng áp sát với đệm và mặt hướng thẳng lên trên.
Ngoài ra, mọi người không nên sử dụng các thiết bị giữ trẻ cố định hoặc ngăn trẻ lăn lộn. Việc sử dụng các thiết bị đó đôi khi còn làm tăng nguy cơ mắc SIDS vì trẻ có thể bị ngạt thở khi chạm vào đó. Do đó tốt nhất là cha mẹ nên đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ.
6. 1 số mẹo giúp tăng sự an toàn cho giấc ngủ của trẻ
Dưới đây là một số mẹo có thể đảm bảo an toàn cho trẻ kể cả khi trẻ nằm nghiêng hay nằm sấp:
- Cha mẹ ngủ cùng phòng với con: Nôi hoặc cũi của con có thể đặt cùng phòng với bố mẹ để tiện theo dõi giấc ngủ của trẻ. Tuy nhiên phải đảm bảo không có bất cứ thứ gì có thể rơi vào cũi của trẻ khi chúng đang ngủ.
- Không hút thuốc lá trong không gian của trẻ
- Không sử dụng những chiếc chăn to, nặng trong không gian ngủ của trẻ.
- Tránh để trẻ quá nóng: Không nên để nhiệt độ phòng quá cao, cho trẻ mặc quần áo nhẹ thay vì vải dày và nhiều lớp.
- Sử dụng khăn quấn quanh người trẻ: Các mẹ nên lưu ý là nên cuốn bó sát vào phần ngực nhưng lỏng lẻo ở phần hông. Tuy nhiên chỉ quấn khăn cho đến khi trẻ đủ tuổi nằm nghiêng.
- Không để đồ chơi, chăn, gối,… vào trong cũi của trẻ.
7. Tổng kết
Vấn đề trẻ sơ sinh có nên nằm nghiêng hay không luôn được rất nhiều bà mẹ quan tâm hiện nay. Câu trả lời là không nên cho trẻ nằm nghiêng đặc biệt là trẻ sơ sinh dưới 4 tháng tuổi vì điều này có thể gây ra một số rủi ro và nghiêm trọng nhất là hội chứng ngưng thở khi ngủ. Vì vậy tư thế tốt nhất cho trẻ sơ sinh khi ngủ là nằm ngửa.
Ngoài ra thông qua bài viết các bậc làm cha mẹ cũng có thể tham khảo thêm các biện pháp ngăn trẻ ngủ nghiêng cũng như là một số típ làm tăng sự an toàn cho trẻ khi chúng ngủ nghiêng hoặc ngủ sấp.
Mọi chi tiết thắc mắc xin liên hệ HOTLINE 19009482 hoặc 0967629482
>> Xem thêm: Trẻ sơ sinh ngủ nhiều có tốt không? Hiểu đúng về giấc ngủ