Hiện nay, có rất nhiều các sản phẩm men vi sinh với đa dạng từ nguồn gốc, mẫu mã, thương hiệu, … Điều này làm tăng thêm sự khó khăn trong việc tìm kiếm các sản phẩm phù hợp cho bé. Vậy có những tiêu chí và lưu ý gì khi chọn men vi sinh cho trẻ? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn các mẹ cách chọn men vi sinh cho trẻ theo tiêu chuẩn của WHO.
Mục lục
- 1. Men vi sinh là gì?
- 2. 6 Lợi ích tuyệt vời của men vi sinh đối với sức khoẻ con người
- 3. 5 tiêu chí lựa chọn men vi sinh chuẩn WHO
- 3.1. Xác định chính xác các chủng đặc hiệu
- 3.2. Có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cần có các chứng minh, thử nghiệm in vitro để sàng lọc các chủng vi sinh vật tiềm năng
- 3..3 Có tính bền vững ổn định và khả năng sống đến ruột già
- 3.4. Có các bằng chứng chứng minh hiệu quả của men vi sinh trên lâm sàng
- 3.5. Đạt tiêu chuẩn sản xuất và an toàn cho người
- 4. 6 Nguyên tắc bổ sung men vi sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Nguyên tắc 1 – Chọn chủng lợi khuẩn phù hợp.
- Nguyên tắc 2 – Thời điểm uống phù hợp:
- Nguyên tắc 3 – Không pha men vi sinh, lợi khuẩn với nước nóng, thức ăn nóng.
- Nguyên tắc 4 – Tránh sử dụng chung men vi sinh và kháng sinh:
- Nguyên tắc 5 – Sử dụng đúng liều lượng và đủ thời gian.
- Nguyên tắc 6 – Lựa chọn sản phẩm men vi sinh chất lượng cao:
- Tổng kết
1. Men vi sinh là gì?
1. 1. Định nghĩa men vi sinh
Theo Tổ chức Y tế thế giới, men vi sinh (hay còn gọi là probiotic) là những vi sinh vật sống có lợi (lợi khuẩn) cho đường ruột. Khi được bổ sung với liều lượng thích hợp, men vi sinh sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
1.2. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh có 85% lợi khuẩn, 15% hại khuẩn
Một hệ tiêu hoá khoẻ mạnh sẽ có tỷ lệ lợi khuẩn ở mức trên 85%, hại khuẩn chỉ khoảng 15%. Khi tỷ lệ này không được duy trì, lượng hại khuẩn nhiều hơn 15%, nó sẽ làm mất sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó khiến chức năng hệ tiêu hóa cũng bị suy giảm, gây ra những vấn đề rối loạn tiêu hóa như: táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu,.
Probiotics là vi sinh vật sống có thể được tiêu thụ thông qua thực phẩm lên men hoặc chất bổ sung
2. 6 Lợi ích tuyệt vời của men vi sinh đối với sức khoẻ con người
Men vi sinh duy trì sự cân bằng của vi khuẩn đường ruột và có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm các lợi ích về dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa, chức năng miễn dịch,…. Cụ thể:
2.1. Men vi sinh giúp cân bằng lợi khuẩn trong đường ruột
Men vi sinh là những vi sinh vật sống. Khi được bổ sung một lượng vừa đủ, những lợi khuẩn này có thể giúp khôi phục sự cân bằng tự nhiên của vi khuẩn đường ruột. Thông thường, các chủng men vi sinh được tìm thấy trong thực phẩm lên men hoặc được dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung.
2.2. Ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tiêu chảy
Men vi sinh được biết đến rộng rãi với khả năng ngăn ngừa và giảm mức độ nghiêm trọng của tiêu chảy, đặc biệt là tiêu chảy liên quan tới sử dụng kháng sinh. Tùy thuộc vào chủng và liều lượng của men, hiệu quả ngăn ngừa và điều trị sẽ khác nhau.
2.3. Cải thiện tình trạng sức khỏe tâm thần
Một đánh giá của Đại học Tübingen, Đức về 15 nghiên cứu trên người cho thấy việc bổ sung các chủng Bifidobacterium và Lactobacillus trong 1-2 tháng có thể cải thiện chứng lo âu, trầm cảm, tự kỷ, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) và trí nhớ.
2.4. Duy trì sức khỏe cho trái tim
Probiotics có thể giúp bảo vệ tim bằng cách giảm mức cholesterol LDL “có hại” và giảm huyết áp một cách khiêm tốn. Một số vi khuẩn sản xuất acid lactic nhất định có thể làm giảm cholesterol bằng điều hòa sản xuất mật trong ruột
2.5. Tăng cường hoạt động của hệ thống miễn dịch
Men vi sinh có thể tăng cường hoạt động của hệ thống miễn dịch và ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường ruột có hại .Ngoài ra, một số chế phẩm sinh học đã được chứng minh là thúc đẩy sản xuất các kháng thể tự nhiên trong cơ thể. Chúng cũng có thể tăng cường sản xuất các tế bào miễn dịch như tế bào IgA, tế bào lympho T và tế bào tiêu diệt tự nhiên
3. 5 tiêu chí lựa chọn men vi sinh chuẩn WHO
Biết lợi ích của men vi sinh đa dạng và phong phú như vậy, nhưng việc lựa chọn và sử dụng loại men vi sinh phù hợp cho bé cần dựng trên những tiêu chuẩn nhất định. Hiểu nỗi lo lắng của mẹ, WHO đã chỉ ra 5 tiêu chí cơ bản để mẹ có thêm những cơ sở lựa chọn chế phẩm phù hợp cho bé. Cụ thể:
3.1. Xác định chính xác các chủng đặc hiệu
WHO khẳng định cần phải xác định chính xác chi và loài của chủng vi khuẩn probiotic. Theo Tiến sĩ Lynne V. Khoa nghiên cứu & phát triển Y tế, VA Puget Sound Healthcare System của Mỹ, men vi sinh (probiotics) có trong nhiều dạng sản phẩm nhưng hiệu quả của chúng lại khác nhau hoàn toàn, tùy thuộc vào tính đặc hiệu từng chủng.
Vì thế việc định danh một men vi sinh với chủng đặc hiệu rất cần thiết để xác định những đặc tính riêng biệt của mỗi loại, có sự đồng nhất với nhau trong tất cả các nghiên cứu lâm sàng cũng như chỉ định điều trị hay không.
3.2. Có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cần có các chứng minh, thử nghiệm in vitro để sàng lọc các chủng vi sinh vật tiềm năng
Có rất nhiều chủng vi khuẩn sống được tìm thấy trong tự nhiên, tuy nhiên không phải chủng vi khuẩn nào cũng cho tác dụng. Các chủng lợi khuẩn phải được nghiên cứu thử nghiệm in vitro tại phòng thí nghiệm để xác định các chủng, cơ chế tác dụng và đánh giá mức độ an toàn.
3..3 Có tính bền vững ổn định và khả năng sống đến ruột già
Thực tế, có rất nhiều các vi khuẩn có thể được coi là lợi khuẩn. Mỗi chủng, loại vi khuẩn sẽ cho một tác dụng đặc thù riêng. Tuy nhiên khi sử dụng men vi sinh, vi khuẩn sẽ phải theo đường tiêu hóa để tới nơi cho tác dụng. Chính vì thế, vi sinh vật phải đảm bảo độ ổn định khi tiếp xúc với các dịch của đường tiêu hóa như dịch vị, dịch mật.
Bên cạnh đó, nhiều vi sinh vật có vai trò, tác dụng tại các cơ quan đường ruột như Lactobacillus đa phần cho tác dụng ở ruột non, hay Bifidobacterium cho tác dụng ở ruột già. Vì vậy, nếu lợi khuẩn bị chết hoặc giảm số lượng khi tới cơ quan đích thì hiệu quả của men vi sinh sẽ giảm sút, thậm chí mất tác dụng.
3.4. Có các bằng chứng chứng minh hiệu quả của men vi sinh trên lâm sàng
Trong một số trường hợp, các mô hình động vật có sẵn hoàn toàn có thể chứng minh về hiệu quả in vitro và xác định cơ chế của men vi sinh. Và các nhà khoa học cũng khuyến khích sử dụng những mô hình này trước khi thử nghiệm trên người. Tuy nhiên, các thử nghiệm in vitro lại chưa chứng minh được tác dụng, công dụng của men vi sinh với cơ thể, vì vậy cần phải có các nghiên cứu thử nghiệm trên lâm sàng.
Kết quả chính của các nghiên cứu về hiệu quả của men vi sinh phải là những lợi ích đã được chứng minh trong các thử nghiệm trên người, chẳng hạn như:
- Cải thiện đáng kể về tình trạng, triệu chứng, dấu hiệu hoặc chất lượng cuộc sống;
- Giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc thời gian tái phát tiếp theo lâu hơn;
- Hoặc phục hồi nhanh hơn sau khi ốm.
Mỗi lợi ích phải có mối tương quan đã được chứng minh với lợi khuẩn được thử nghiệm với 4 giai đoạn. Vì vậy, sử dụng men vi sinh nên theo khuyến cáo của thầy thuốc, bác sĩ. Các chuyên gia khuyến cáo sử dụng men vi sinh nên dựa trên các bằng chứng lâm sàng đánh giá vai trò của các chủng lợi khuẩn sử dụng để sản xuất men vi sinh.
3.5. Đạt tiêu chuẩn sản xuất và an toàn cho người
Bởi là vi sinh vật sống nên men vi sinh rất dễ bị tác động bởi các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng,… đặc biệt là pH dạ dày. Theo WHO, lợi khuẩn chỉ phát huy tác dụng tại đường tiêu hóa khi được đưa vào cơ thể với hàm lượng tối thiểu là 108 CFU. Nếu men vi sinh có lượng lợi khuẩn nhỏ hơn thì hiệu quả sẽ thấp hoặc phải sử dụng thời gian dài hơn mới có kết quả. Vì thế, hiện nay, các chuyên gia khuyến khích sử dụng men vi sinh được sản xuất theo công nghệ mới (công nghệ bao phim, công nghệ bào tử,…) để hiệu quả nhanh và tốt hơn.
4. 6 Nguyên tắc bổ sung men vi sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Hiện nay, đa phần các men vi sinh được chứng minh là an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên:
Nguyên tắc 1 – Chọn chủng lợi khuẩn phù hợp.
Như đã nói ở trên, hiện nay có rất nhiều chủng lợi khuẩn được nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên, tác dụng của mỗi chủng lợi khuẩn lại có vị trí bám dính khách nhau và tác dụng khác nhau. VD Lactobacillus là những lợi khuẩn tập trung và khu trú tại ruột non trong khi Bifidobacterium lại chiếm 99% hệ lợi khuẩn tại đại tràng. Việc xác định nguyên nhân gây bệnh, hiểu cơ chế tác dụng của men vi sinh để lựa chọn chế phẩm phù hợp sẽ giúp bé khỏe, cha mẹ yên tâm.
Nguyên tắc 2 – Thời điểm uống phù hợp:
Men vi sinh/ lợi khuẩn nên được uống lúc đói. Sau khi đã pha men vi sinh, hãy cho trẻ ăn – uống ngay, tuyệt đối không pha từ sáng mà tận chiều mới sử dụng, vì khi đó vi sinh đã dễ bị ảnh hưởng chất lượng, cũng như làm giảm hiệu quả điều trị.
Nguyên tắc 3 – Không pha men vi sinh, lợi khuẩn với nước nóng, thức ăn nóng.
Men vi sinh về bản chất là các chủng lợi khuẩn sống ở dạng ngủ. Vì vậy khi sử dụng ở dạng bột men, hoặc men nước, nên hòa men nước nguội hoặc nước ấm hoặc thức ăn dưới 37 độ để đảm bảo các lợi khuẩn trong men phát huy tác dụng tốt nhất. Không pha với nước sôi, dẫn đến chết lợi khuẩn, trẻ uống sẽ không có tác dụng gì cả.
Nguyên tắc 4 – Tránh sử dụng chung men vi sinh và kháng sinh:
Nếu trẻ đang trong thời gian phải sử dụng kháng sinh, nên cho trẻ uống riêng biệt men vi sinh và kháng sinh, tốt nhất nên cho trẻ uống men vi sinh sau khi trẻ uống kháng sinh ít nhất 2 giờ và bổ sung liên tục sau khi trẻ kết thúc đợt kháng sinh cho đến khi hoạt động tiêu hóa của trẻ ổn định trở lại.. Bởi kháng sinh có thể tiêu diệt các vi khuẩn có lợi của sản phẩm
Nguyên tắc 5 – Sử dụng đúng liều lượng và đủ thời gian.
Cần kiểm tra kỹ hàm lượng lợi khuẩn ở trên bao bì sản phẩm. Đặc biệt, cần chú ý tới liều dùng của sản phẩm theo từng độ tuổi, tùy từng thể trạng. Thời gian phát huy tác dụng của mỗi sản phẩm lợi khuẩn cũng khác nhau, hãy tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ hoặc nhà sản xuất khuyến cáo. Bạn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ, chuyên gia y tế để hiểu chi tiết và rõ ràng hơn.
Nguyên tắc 6 – Lựa chọn sản phẩm men vi sinh chất lượng cao:
Khi bổ sung các loại men vi sinh cho trẻ, phụ huynh cần chọn sản phẩm chất lượng, có thương hiệu trên thị trường, do các công ty uy tín sản xuất có đủ giấy chứng nhận, công bố tiêu chuẩn sản xuất cũng như kinh nghiệm sản xuất lâu đời và được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng.
Tổng kết
Men vi sinh đã được chứng có nhiều vai trò, công dụng với cơ thể. Tuy nhiên khi bổ sung men vi sinh cho trẻ sai sản phẩm, quy cách thì công dụng ấy có thể không còn nữa. Hy vọng qua bài viết này mẹ đã dễ dàng hơn trong việc lựa chọn men vi sinh tốt cho bé.
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với các chuyên gia của chúng tôi theo HOTLINE 1900 9482 hoặc 0967 629 482.
> Xem thêm: 5 Tiêu chí của WHO dành cho một lợi khuẩn lí tưởng
[THAM KHẢO THÊM]
Bên cạnh chú ý bổ sung vitamin D3 & K2 cho trẻ một hệ xương chắc khỏe, cha mẹ cũng cần chú ý giúp bé có một hệ tiêu hóa khỏe, nâng cao miễn dịch thông qua các sản phẩm men vi sinh (lợi khuẩn).
Hotline tư vấn: 19009482 hoặc 0967629482
